Τι είναι τέχνη;

Τέχνη είναι η ικανότητα του ανθρώπου να εκφράζεται, χρησιμοποιώντας δεξιότητα, εμπειρία κι αισθητική αντίληψη. 

Η τέχνη είναι απόκτημα της ζωής του ανθρώπου μέσα από τις ανάγκες ν' αντιμετωπίσει καταστάσεις, να βοηθήσει στην ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου. 

Η ελληνική τέχνη στηρίχτηκε σε ανατολικά στοιχεία. Οι Έλληνες αφομοιώνουν από τους ανατολικούς λαούς την τεχνική της μεταλλοτεχνίας, της γλυπτικής, του ελεφαντοστού. Μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τη μήτρα για να κατασκευάζουν πήλινα αγγεία. Γνωρίζουν ακόμη από την ανατολική τέχνη πολλές άγνωστες γι' αυτούς μορφές όπως ζώων, φυτών, ανθέων. Έτσι, για παράδειγμα, συναντάμε τη σφίγγα, το λιοντάρι, τον πετεινό, τα άνθη του λωτού, βλαστούς από φυτά, τη φτερωτή θεά των ζώων κ.ά. Ωστόσο τα στοιχεία αυτά υποτάσσονται στις απαιτήσεις της ελληνικής μορφής. Γίνεται δηλ. η δημιουργική χρησιμοποίησή τους. Η αποδοχή αυτών των ξένων στοιχείων είναι και αυτή μια ανάγκη μέσω της οποίας αναζητεί έναν καινούριο δρόμο στις καλλιτεχνικές μορφές. 

Μέσα στα χρονικά όρια του 6ου αιώνα γεννιέται η μεγάλη ελληνική τέχνη της πλαστικής, της αρχιτεκτονικής και, για πρώτη φορά, κτίζονται ναοί και η ζωγραφική (αγγειογραφία) βρίσκει στη μυθολογία το ανεξάντλητο υλικό που θα τη θρέψει για αιώνες. Τέτοια θεμελιακά φαινόμενα δεν οφείλονται μονάχα σε καλλιτεχνικές ανάγκες ή αναζητήσεις, αφού αποτελούν τους καρπούς μιας γενικής και ριζικά ποιοτικής ιστορικής ζύμωσης. 

Ο τεχνίτης μαθαίνει να δίνει έκφραση στις εμπνεύσεις του ισορροπώντας τις εσωτερικές του δυνάμεις με την υποταγή τους στην κατάλληλη μορφή. 

Για πρώτη φορά τώρα αρχίζει να "κατασκευάζει" το έργο του, θέτοντας τους νόμους της τέχνης που ανακαλύπτει, καθώς κατασκευάζει το έργο. Η τέχνη γνωρίζει πια το φυσικό κόσμο και σύγχρονα θέτει μια δική της νομοτέλεια, έτσι στήνει τον κόσμο της απέναντι στο φυσικό με αυτοτέλεια και αυτάρκεια, αλλά προπάντων μεστό από ανθρώπινο, δηλαδή πνευματικό, 

Ωστόσο στο κέντρο όλων των εκδηλώσεων υπάρχει βασικά ο άνθρωπος. Η ανθρώπινη μορφή στέκεται πάντοτε κυρίαρχη και στο δικό μας κόσμο, αλλά και στον κόσμο των θεών. 

Απέναντι στην Ανατολή και στην Αίγυπτο με τις θηριόμορφες θεότητες, οι Έλληνες παρατάσσουν ένα πάνθεο, όπου χωρίς καμιά εξαίρεση κυριαρχεί ο ανθρωπομορφισμός. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ακόμη και τα φανταστικά τέρατα των Ελλήνων, όπως η Σφίγγα, Σειρήνα, Κένταυρος κ.ά. έχουν πάντοτε ανθρώπινη μορφή και μόνο σώμα ζώου, ενώ το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει σε πολλές ανατολικές ή αιγυπτιακές μορφές, μάλιστα θεϊκές. 

Τα ελληνικά έργα από την πρώτη στιγμή θέτουν δικές τους αρχές και εκφράζουν τον κόσμο που είναι ολότελα διάφορος από των άλλων λαών. Νομίζει κανείς ότι τα λίθινα σώματα εμψυχώνονται από μυστική ζωή, υψώνουν γιγάντιο το ανάστημά τους κι ατενίζουν μ' έκπληκτα μάτια τον κόσμο. 

Η καλλιτεχνική ευαισθησία των αρχαίων διαπιστώνεται όχι μόνο στα μεγάλα έργα τέχνης, αλλά και στα αντικείμενα χρήσης, στα κοσμήματα, τα αφιερώματα κλπ. 

Κάθε έργο Τέχνης έχει μέσα του και μια ιδέα. Πάντα είναι στενά συνδεμένη με τις ιδέες της εποχής και πάντα προσδιορίζει την ανάπτυξη του πολιτισμού αυτής της εποχής. 

Έτσι η Τέχνη, εκτός από την αισθητική της αξία έχει και την αναγνωριστική, σημασία. Η Τέχνη μας φέρνει σ' επαφή με τα βάθη των αιώνων αλλά και με τα βάθη της ψυχής του ανθρώπου. Μας ξεναγεί στα μυστικά της κοινωνίας όπου μέσα από τις σχέσεις προσώπων, τάξεων και χαρακτήρων, μέσα από την πάλη, αποκαλύπτουμε τη ζωή σ' όλες τις διαστάσεις. 

Η Τέχνη ήταν πάντα ταξική. Γι' αυτό η πάλη που υπάρχει στον ιδεολογικό τομέα υπάρχει και στην Τέχνη. Στην πάλη αυτή επιζεί και μένει αθάνατη εκείνη η Τέχνη που γεννήθηκε μέσα από τη ζωή κι αγκάλιασε τα πλατιά στρώματα του λαού, εκείνη η Τέχνη που κτίστηκε στην αλήθεια και την ανθρωπιά.

Από το Blogger.

Popular Posts